လၧၦဖျိၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪအကျၩ ကဲၭၥလံၬခရံၬဖိၪဆၧအီၪကီၪ့ဂဲၫအီၪထၪ့အဂဲး (၁)

စၭထၪ့လၧ ခရံၬအနံၪ့ ၁၇၀၀ နီၪ ကဲၭၥလံၬၥၫ့ခၫလဂၩမွဲဝ့ၫ Fr. ဘၫနဘဲၭလဂၩ ကဂဲၫမၩဆၧအီၪကီၪ့အဆၧမၩလၧ ဒိၩ့ပၥံၫ့အဂး ဂဲၫထီၩ့ဝ့ၫဒၪလၧ ဝံးတခိၩ့လၧ မ့စတၫ ပံၫလီမဲၭ လံၫယီကၠၧၫ့ကၠၧၫ့ ခိၪလၩဘွၩ-ပယၩ့ ဆၧဒူၭၥူၭအဆိၪထုၬလဘျၩ့ (၁၈၂၄-၂၆)ကဲၪထၪ့အထီ အီၪဝ့ၫဒၪ ကနံၪ့နီၪလီၫႉ လၧဒိၩ့ပၥံၫ့နီၪ ၦဖျိၩ့ၥၭဘၪ့ဖိၪဒဲ ပယၩ့လဖၪအကျၩ ကဲၭၥလံၬခရံၬ ဆၧအီၪကီၪ့ဖိၪၥံၪလဖၪအဂး ခရံၬဆၧဘိၪ့ဆၧဘၩဖိၪၥံၪ ဆၧၥီၪ့လိၪလံၬအလးနီၪ ဖၫၥၧၫ့ ပံၫမီၩလါ ဒဲ အုရီၩပၭဖိၪဆရၫလဖၪ လ့ၩခိၪလ့ၩနါဂီၩ့ ဝဲထၪ့ထၬအ့ၪဝ့ၫနီၪလီၫႉ လခဲၫ ခးဆၧၫ့ကဲၭၥလံၬဆၧဘိၪ့ ဆၧဘၩဖိၪၥံၪလဖၪအဂး ဖိၭလိၬထၪ့ထၬ ၥရိၬဆံၭခိၭဖိၪကဖျိၪ့လါနၫ့ ဘၪ့ထိးဎုမ့ၪအၪ့ဂၭဂီၩ့ခွံၬနီၪလီၫႉ ခိၪလၩဘွၩ-ပယၩ့ ဆၧဒူၭၥုၭအဆိၪထုၬလဘျၩ့ဂီၩ့အခၫ ဖၫၥၧၫ့ ဒံၫထၫရိၫလံၫနီၪ ဂဲၫထီၩ့လၧ ဒိၩ့ပၥံၫ့နီၪလီၫႉ ဂီၩ့နီၪ လၧဒိၩ့ပၥံၫ့ ၦဖျိၩ့ဆၨၩဖိၪလဖၪအကျၩ ဖီၪ့ထၪ့ဖံၭထၪ့ ကဲၭၥလံၬဆၧအီၪကီၪ့ဆၧဖံၭဆၧမၩလဖၪ နီၪလီၫႉ လၧဖၫၥၧၫ့ ဒိၫမ့ၫဂိၫအထီနီၪ ဘူၭထဲးလၧဒိၩ့ပၥံၫ့ မၠီၩ့မၠၭလးဝၩ့နီၪ ဝံးခိၪဒိၪ ဖ့ၪလၫ့အ့ၪအခွးအကၠီၩ့ မၩလဲးထၪ့ကဲၭၥလံၬဆၧအီၪကီၪ့ဆၧဖံၭဆၧမၩၥံၪနီၪလီၫႉ နံၪ့ ၁၉၅၂နံၪ့နီၪ ဖၫၥၧၫ့ ဘ့ၫစ့ၫတံၫဂဘၭတံၫ အၪ့န့ထၪ့ထဲၩ့မူၩဒၩလၧ ဒိၩ့ပၥံၫ့ဆၧအီၪကီၪ့နီၪလီၫႉ

လၧဖျိၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪလဖၪအီၪအလးထံၫထၪကျိၩ့နီၪ ကဲၭၥလံၬခရံၬဖိၪ ၥၫ့ခၫအီၪထီၩ့ဂုး အဆိၪထုၬလဂၩနီၪ မွဲ ခးအံၫတလံၫ ထရၫ့တိၫဆၧအီၪကီၪ့ ဖၫၥၧၫ့ ဒိၫမ့ၫနံၫ တၫရိၩလံၫနီၪလီၫႉ အီၪလၧ အ့ၩဝၭၥၧၫ့နံၪ့ဂီၩ့ အီၪလၧ ဝံးတခိၩ့ (၅) နံၪ့နီၪလီၫႉ အဝ့ၫလီၩ့အၪ့ဎၭယိ ပယၩ့ႇ မိၫ့ဒဲ နဲၩ့ထၪ့ကလိၬကလၬ ဖျိၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪအီၪအလး တဝၫ့ဖိၪၥံၪလဖၪနီၪလီၫႉ ၁၈၃၉နံၪ့နီၪ အီၪလၧ ဝံၪ့မီၫ့လမၠဲၫ့အထီ စၭထၪ့ၥ့ၪယၫလၧ ဖျိၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪလီၫႉ အီၪဝ့ၫနံၫနံၪ့ဂီၩ့ ဂဲၫထဲၩ့ထဲၩ့လၧ ဝံးတခိၩ့လီၫႉ ထီးနီၪ ကဲၪ့ထၪ့ထံၩၥိၭလၧ ပၠဲၫၥ့ၭၥၫ့ခၫဖၫၥၧၫ့ဘရူၩနိၩဂီၩ့ ဆုးဂဲၫဝ့ၫလၧ ထံၫထၪကျိၩ့လီၫႉ လၧဒိၩ့ပၥံၫ့ယီၩ ကဖီၪ့ထၪ့ဖံၭထၪ့ ကဲၭၥလံၬဆၧအီၪကီၪ့ဆၧဘိၪ့ဆၧဘၩၥံၪကန့အဂး အၪ့ကံၩ့ထၪ့အခွးလၧ အ့ၩဝၭနီးနီၪလီၫႉ နံၪ့ ၁၉၄၀နီၪ အီၪလၧထံၫထၪကျိၩ့ခးဒီၪ့ ဘုၭဒၭလမွဲဘၪ ဖျိၩ့ဖိၪလဖၪအကျၩ ခွံၬလၩ့အၥၭလၧ ကစၭထၪ့ဖီၪ့ထၪ့ဖံၭထၪ့ ဆၧအီၪကီၪ့ဆၧမၩနီၪလီၫႉ လၧၦဖျိၩ့ဆၨၩၥံၪလဖၪအကျၩ ကဲၭၥလံၬဆၧအီၪကီၪ့စၭအီၪထၪ့အလးလဖၪနီၪ- ကနစိၩကိၩ့ႇ ကဲၠၭခမံၫႇ ဒိၩ့ပၥံၫ့့ႇ ပဲခိၩႇ မရၩ့ကိၩ့ (မီၪ့လမဲၠၫ့) ႇ မၠီၩ့မၠၭႇ ဘံၭႇ တီၫ့ငူၫႇ တိၫ့တ့ၩႇ ထၫဝဲၫႇ ဒလႇ ရၫ့ကိၫ့ႇ ၥိၩ့ဆဲၪ ဒဲ ဟ့ၩၥတၭနီၪလီၫႉ