ကယၩ့ဆၨၩအဂဲး

ထၧၫ့ဖုဝဲထံၩၥိၭဖျိၩ့ဖိၪၥံၪဧ့ႇ မုကနွ့ၫယီၩ ပဆၧဆၧးဎံၫဆၧးလၩအနိၪ့ဖၧၩ့ ယမိအၪ့နၩ့လီၩဖ့ၪနဲၪဘၪနၥံၪ ပထၧၫ့ဖုဝဲဖျိၩ့ဆၨၩကဆၨၩမွဲဝ့ၫ ကယၩ့ဆၨၩ အဂဲးနီၪလီၫႉ ထၧၫ့ဖုဝဲမုၪခွၫၥံၪဧ့ႇ ၦဖျိၩ့ဆၨၩဘျၪ့ဒိၪ အခးအီၪဝ့ၫဒၪလၧ တီၫငူၫ အမံၩ့မွဲဝ့ၫ စီၩဂၠိၫ့ဆ့ၫဒံၫဖိၩမ့ၩနီၪ  မွဲဝ့ၫကယၩ့ဆၨၩဖိၪနီၪလီၫႉ အဝ့ၫယီၩ ယနဲၩ့တၡါ ထၧၫ့ဖုဝဲဖျိၩ့ဖိၪၥံၪ အၪဒၪဆၧကၥ့ၪယၫလီၫႉ ဘၪန့လဲၪစွါဘဲၫ ဖးဖီၩ့အီၪထး ၦဖျိၩ့နံၪ့ထၪ့ၥၫ့မုနံၩဒိၪကန့အဂး ၦလၧကျ့ၭစၨၭ ခိးဂဲးခိးဘၭလၧ ဘျၪ့ဒိၪၥံၪအဖၧၩ့နီၪ အဝ့ၫမွဲဘျၪ့ဒိၪလဂၩဆ့အကၠီၩ့နီၪလီၫႉ   ပထၧၫ့ဖုဝဲဖျိၩ့ဆၨၩ ကယၩ့ဆၨၩ အလၨၪဆၧချဲၩ့နီၪ မိလၩ့ဂၩထဲၩ့လၧ ၦဖျိၩ့ၡိ (မိထံၭ)  အကၠီၩ့ ပၥ့ၪယၫဘၪနီၪလီၫႉ ဘဲၫၦဖျိၩ့ဆၨၩလုၫလါအၥိၭ ကျိၪနီၪ ၥိၩ့ထၪ့ဝ့ၫဒၪလၧ ဆၧထၪ့ဂံၪ့အၥၫ့ႇ ဆၧမၩလၩမၩဖၩ့ၡီၩ့ထၪ့ ဘိၪ့မုနံၩလဖၪႇ ဆၧၥံၫဆၧထံၪလၩ့ဒီၪလၩ့ လဖၪနီၪ ဒိၪထၪ့ဝ့ၫဒၪနီၪလီၫႉ ကယၩ့ဖျိၩ့ဆၨၩယီၩ အဆၧချဲၩ့ဖံၭၥိၭ လၧဖျိၩ့ၡိမိထံၭခီၫ အီၪဆီၪ့အီၪချဲၫ့နီၪ ကယၩ့လၨၪခီၫ မွဲ အီဆီအီမၫ (အော်ဆော့အော်မာ) နီၪလီၫႉ အထီဘဲၫယီၩ မွဲဎရံၬဖိၪၥံၪအအၪထုၬဂီၩ့ ဖျိၩ့ဘုၭဒၭၥံၪကအီၪဖိၭဘိၭ ၄၀ယၩဒူၩတၭ အဝ့ၫၥံၪနီၪအီၪလၧ ဖဲခိၫ့ မုနုၬလးကျဲၩ့ကကဲၩ့ခီၫ မိၩပြဲၩ လးကျဲၩ့ၥံၪနီၪလီၫႉ လၧဎရံၬဆၧဘိၪ့ဆၧဘၩၥံၪအဖၧၩ့ အၪဒၪဆၧနီၪ မွဲ ပကဲၭၥလံၬဆၧအီၪကီၪ့ဖိၪၥံၪဒဲ န့ခၠ့ၫဎရံၬ ဆၧအီၪကီၪ့ဖိၪ ၥံၪမွဲအီၪဆ့နီၪလီၫႉ

          ၁၉၄၈-၄၉နံၪ့အဖၧၩ့ ၦဖျိၩ့ဆၨၩဘျၪ့ဒိၪ အခးအီၪဝ့ၫဒၪလၧ တီၫငူၫ စီၩဂၠိၫ့ဆ့ၫဒံၫဖိၩမ့ၩ ဘၪထွ့ၫလၧကယၩ့အဂဲး ထၪ့အၪ့စၪ့ပဒိၪဘဲၫယီၩၥိၭလီၫႉ ခိၪနါဒိၪဧ့ႇ ပကဲၪဖျိၩ့ဆၨၩဂီၩ့  ပကဲၪဘၪဖျိၩ့ဆၨၩလၧၩ့အ့ၬ ပကဘၪကဲၪ့ထၪ့ထဲၩ့ဆၨၩဂူၫဂၩကဆၨၩနီၪ ၦဖျိၩ့ဆၨၩအဆၧဝံဆၧနၭလၩ့ၡၩလၥၨၩႉ အနီၭဘိၭ နဖ့ၪလၫ့ပၧၩ ကယၩ့ဆၨၩအမံၩ့ယီၩ မနီၫလဲၪအဆၨၩလဲၪ အၪ့စၪ့ဝ့ၫ ဘဲၫယီၩၥိၭအခၫ ပဒိၪပမုအခၩ့ဒိၪ အူၩဘၭချၩ့စံၭဆၧၫ့ထဲၩ့ ကယၩ့မွဲ ကယၩ့နီၪလီၫႉ ထီးနီၪ တီၫငူၫ ဎရံၬယၫ့ ဆၧအီၪကီၪ့ခိၪနါဒိၪမွဲဝ့ၫ ၥရၫဂၠ့ၫ လၭကၠီၪနီၪ လီၩထၬဝ့ၫဒၪ ကယၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪနီၪ ပၫဝ့ၫဒၪလၧ ၦဖျိၩ့ဆၨၩကဆၨၩမွဲဝ့ၫ ဖျိၩ့ၡၩ့ (မိထံၭ) အဆၨၩဖၧၩ့လီၫႉ အလးကစီၪ့ဒဲ ကစီၪ့အီၪဝ့ၫယဲၩ့အကၠီၩ့တၭ လၨၪဆၧချဲၩ့မီၪ့ဎီၩ့လူၬလၧၩ့အ့ၬနီၪလီၫအကၠီၩ့ လီၩထၬဝ့ၫဒၪ ဘဲၫယီၩၥိၭနီၪလီၫႉ

          ဆၧလၧကယၩ့နီၪ ပၠူၫ ႇ ကၩ့ယၫ့ ႇ ၥဲ မွဲဝ့ၫဖးဖီၩ့လံၬလဲ လၧဖျိၩ့ဖျိၩ့အိၩ ဆၨၩဆၬလဖၪအဖၧၩ့ ကၩ့ယၫ့နီၪ ဂဲၫကဲၪထၪ့ ကယၩ့အကၠီၩ့ နဲၩ့ထၬဝ့ၫဒၪနီၪလီၫႉ ကယၩ့ဆၨၩဖိၪအီၪလၧ တီၫငူၫခးရ့ၫ မုထၪ့လံၩခံၫအလး လံၬၥိၪနီၪ ဎၫ့ၥွၫဎံၫဎုၬဆၧၥုၪ့ဆၧဖျါ မွဲဂ့ၩ မၩထၪ့ န့ၫစၩ့ အဆၧမၩမွဲဂ့ၩ ဖံၭအၪ့မၩအၪ့ကၠၭဘဲၫယီၩၥိၭနီၪလီၫႉ ပယၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪယီၩ မွဲဆၨၩလၧအ ယူၭယၫ့ပၭကၭဖံၫဖူၫၥၭၡါၥံၪနီၪလီၫႉ ကယၩ့ယီၩဆၨၩယီၩ လၧခိၪလၩဘွၩပၧၩ့ဆၧအထီဒၪအိၩ အီၪဒၪလၧ ဖျိၩ့ဆၨၩအဖၧၩ့ဒံၭဂီၩ့ နံၪ့ ၁၉၅၀ ဖျိၩ့ဆၨၩအအၪ့ဎူၫအၪ့ဎါထၪ့ဆၧကီၫမၡ့ၫ အဆၧထုၬထၪ့အဖၧၩ့ ကယၩ့ဆၨၩယီၩ ဒုၭစဲၪ့လၫ့ဝ့ၫဂီၩ့ ထံၭလၩ့အၪ့လဲၩ့ထၪ့ထဲၩ့ဝ့ၫဒၪလၧ ကယၩဆၨၩခးဒီၪ့ဖၧၩ့ ဆၨၩကဆၨၩနီၪလီၫႉ

          ကယၩ့လံၬလဲဒဲ ဆၧးဎံၫဆၧးလၩခရၧၫ့နီၪ ဖိၬလိၬထၪ့ဝ့ၫဒၪလၧ ကယၩဆၨၩခးဒီၪ့နီၪလီၫႉ ကယၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪနီၪ အီၪလၧ ၥဲၫ့ဆၨၩခးဒီၪ့ ဖဲခိၫ့ ဒဲ မိၩပၠဲၩလးကျဲၩ့လဖၪဒဲ ၡၩအဆၧဝံဆၧနၭ ကအီၪဖိၬဘိၭ ကကုၬဘျဲၪအကၠီၩ့ အီၪလၧ ကယၩဆၨၩခးဒီၪ့ဒဲ ဖျိၩ့ဆၨၩခးဒီၪ့ ကယၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪထီးလူၬ ကအီၪဖိၬဘိၭ ၃ ကုၬဘျဲၪအကၠီၩ့ ပၥ့ၪယၫဘၪနီၪလီၫႉ နံၪ့ ၂၀၁၈နံၪ့နီၪ ကယၩ့လံၬလဲဒဲ ဆၧဆၧးဎံၫဆၧလၩကီၫမတံၫခရၧၫ့ လံၬဖျိၪ့ ပၫဝ့ၫဒၪ အဖျိၪ့ကလၬဘျဲၪ ကယၩ့လၨၪဆၧချဲၩ့အခီၫပယီၫ အဘံဒၫ့ နီၪ ကယၩ့ ခိၪလၩဘွၩဒဲ ပယၩ့ လၨၪၥၧၫ့မံၩ့ ထူၭထၪ့ဝ့ၫန့နီၪလီၫႉ